Onderzoeksresultaten

 

Boomkwekers en melkveehouders blijven actief samenwerken

Rapportage ‘Onderzoek naar agroforestrysysteem van laanbomen in grasland van melkveehouder - 2018-2021’ afgerond

In Het Groene Woud wordt het agrarisch landschap gedomineerde door melkveehouders en boomkwekers. Binnen het project ‘Laanboomteelt op het melkveebedrijf’ hebben het Louis Bolk Instituut, Stichting Duinboeren, veehouders en boomkwekers van 2016 tot 2021 onderzocht hoe deze sectoren in hun landgebruik beter kunnen samenwerken.

Onderzoeksresultaten

Binnen het project stond een experiment centraal waarbij de iep en de gleditsia (valse christusdoorn) in rijen van verschillende plantverbanden in het grasland werden gepland. Dit vond plaats op het huiskavel van biologisch melkveehouder Jan Schapendonk in Udenhout. Gedurende enkele jaren werd de groei van de bomen, het bodemvocht, de bodemtemperatuur, de grasgroei en de indringingsweerstand van de bodem gemeten. Door de extreme weersomstandigheden hadden de bomen het niet makkelijk. Het experiment wees uit dat vochtconcurrentie tussen gras en boom zich alleen in de eerste decimeters naast de bomenrij afspeelt en dat bomen in een dubbele rij het beter doen dan bomen in een enkele rij. Ook kwam naar voren dat bij hitte de jonge bomen ondanks hun geringe omvang al een positieve invloed hebben op de bodemtemperatuur. In de 3,5 jaar dat de bomen in het grasland stonden hebben ze echter niet genoeg invloed gehad om tot een significant effect op grasproductie en voederkwaliteit te leiden. Het gras groeide dus even hard, maar de bomen hadden door het gebrek aan vocht te kampen met een groeiachterstand. 

Aanbevelingen

De extreme droogte gedurende het experiment heeft waardevolle informatie en lessen opgeleverd waarmee succesvol toegewerkt kan worden naar de gezamenlijke teelt van grasland en bomen  op hetzelfde perceel. Het is belangrijk dat er voor een sterke boomsoort wordt gekozen en dat de bodembewerking voorafgaand aan het planten op orde is. Tijdens het experiment is ervoor gekozen om de bodem minimaal te bewerken, zodat de bodem stevig staat (in stroken of volvelds). Daarnaast kunnen innovaties zoals (ondergrondse) druppelirrigatie helpen om de vochthuishouding van het systeem op orde te krijgen.

Vervolg

Binnen het project werd samengewerkt met Boomkwekerij Udenhout. De samenwerking tussen boomtelers en veehouders in Het Groene Woud staat nog steeds in de kinderschoenen Het project heeft verschillende aanknopingspunten opgeleverd om de samenwerking tussen hen te vergroten. Een groep enthousiaste boomtelers en veehouders geeft momenteel vervolg aan het project door op basis van de uitkomsten van dit experiment gezamenlijk teeltwisselingen op te zetten met groenbemesters, grasland en bomenteelt. Dit kan zowel door twee teelten te combineren op één perceel als door samen te werken in de opvolging van teelten. Ter illustratie: veel boomkwekers oriënteren zich momenteel op biologische productie en samenwerking met een biologische veehouder. Daarbij ligt het dan voor de hand om de grond biologisch gecertificeerd te houden. 

Het project werd gefinancierd door de Provincie Noord-Brabant, AgriFood Capital en de deelnemers.

De volledige onderzoeksresultaten zijn via deze link te downloaden.

Meer informatie is te verkrijgen via Evert Prins van het Louis Bolk Instituut via e.prins@louisbolk.nl

 

... in Het Groene Woud